-
1 stać
to stand; ( o fabryce) to be at a standstillstać na czele stać — +gen to (spear)head
stać w kolejce — to queue (up) (BRIT), to line up (US)
stać źle/dobrze — (o sprawach, interesach) to be going badly/well
* * *ipf.1. (= utrzymywać się w pionie) stand; stać na głowie stand on one's head; stanąć na głowie do a headstand; przen. bend l. lean over backwards; stanąć na rękach do a handstand; stać na palcach stand on tiptoe; stać prosto stand upright; stój, bo strzelam! freeze (or you're dead)! ledwie stoję ze zmęczenia I'm dead tired; stać! halt!2. (w miejscu, bez ruchu) stand still; stać na warcie keep guard l. watch; stać w kolejce stand in a line; Br. stand in a queue; stać po coś ( w kolejce) line up for sth; Br. queue up for sth; stać za ladą stand behind the counter; stać na czele czegoś spearhead sth; stać nad kimś ( w hierarchii) be superior to sb; stać nad grobem przen. have one foot in the grave; stać ponad prawem stand above the law; stać na stanowisku, że... be of the opinion that...; stać nad przepaścią przen. be on the brink of ruin; stać na własnych nogach przen. stand on one's own (two) feet; stać pod znakiem zapytania (o losach, przyszłości) be on a knife edge; stać otworem be wide open; drzwi naszego domu zawsze stoją dla was otworem you're always welcome in our house; kariera stoi przed tobą otworem you've got a glamorous career ahead you; stać przy kimś murem przen. stand firmly behind sb; stać w gotowości stand ready; stać w miejscu (= nie ruszać się) stand still; (= nie rozwijać się) be at a standstill; stać w obliczu klęski face defeat; stać w ogniu be on fire; stać ramię w ramię stand shoulder to shoulder; dobrze/źle stać ( o interesach) be going well/badly; armia stoi pod bronią the army is under l. in arms; coś stoi na przeszkodzie sth stands in the way; kto za tym stoi? przen. who's behind it?; nie wiem, na czym stoję I don't know where I stand; umowa stoi you got a deal.3. ( znajdować się) stand; kląć na czym świat stoi curse and swear; dom stał pod lasem the house stood on the edge of the forest; zboże stoi w polu corn stands l. is in the field.5. pot. (= mieć wartość) be rated; jak stoi dzisiaj dolar/euro? what's the dollar/euro today?; stoi? pot. (o umowie, zakładzie) is it a deal?6. (o sierści, włosach) bristle; obsc. ( o członku) be erect; włosy stały mu (dęba) na głowie his hair stood on end.7. przest. (= kwaterować) be quartered.8. nie stać mnie na kupno tego domu I can't afford to buy this house; stać mnie na taksówkę I can afford a taxi.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stać
-
2 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
3 st|ać1
impf (stoję, stoisz) vi 1. (być w pozycji pionowej) [osoba] to stand- stać na palcach to stand on tiptoe- stać na rękach to stand on one’s hands- stać na głowie to stand on one’s head- stać okrakiem nad czymś to straddle sth- stać na baczność to stand at attention- robić coś stojąc to do sth standing up- ledwie stał na nogach ze zmęczenia he was so tired that he could hardly stand- nie może stać o własnych siłach he’s too weak to stand up on his own2. (trwać bez ruchu) to stand- stać w miejscu [osoba] to stand still- stoimy w miejscu a. projekt stoi w miejscu we’re not making headway a. any progress- stój spokojnie! stand still!- nie stój tak, zrób coś don’t just stand there, do something!- stać w korku to be stuck in a traffic jam- pociąg stoi na stacji the train is standing at the station- winda stoi między piętrami the lift is stuck between floors- statek stoi na kotwicy the ship is lying at anchor- stój! a. stać! (komenda wojskowa) halt!; (do uciekającego przestępcy) freeze!- stójcie, nie tak szybko (idźcie wolniej) slow down!; (zastanówcie się jeszcze) hold on, not so fast!- powietrze stoi the air is still3. (być umiejscowionym, być obecnym) [osoba, przedmiot] to stand- stać w szeregu to stand in a row- przy oknie stał jakiś mężczyzna some man or other was standing at the window- nie stójcie na deszczu don’t stand in the rain- szafa stojąca w kącie pokoju a wardrobe standing in the corner of the room- na półce stały książki there were some books on the shelf- sok stoi w dzbanku the juice is in the jug- dom stoi na wzgórzu the house stands on a hill- stać na solidnych fundamentach [budynek, związek, firma] to have solid foundations- stojące rzędami samochody cars standing in rows- gdzie stoisz? (samochodem) where have you parked?- stać przed/za czymś [przymiotnik, przecinek] to precede/follow sth, to go before/go after sth- na ulicy stoi woda the streets are flooded with water- stać wysoko na niebie [księżyc, słońce] to be high in the sky- stać komuś w pamięci przen. to stand out in sb’s memory- w oczach stoi mi jej postać przen. I can see her in my mind’s eye4. (wykonywać czynność, pełnić funkcję) stać na warcie to be on guard- stać przy kuchni to stand over a stove- stać na czele partii to be the leader of a party- stać na bramce to be in goal- stać przy maszynie to operate a machine- stać za ladą to stand behind the counter- stać po mięso/chleb pot. to queue GB a. line up US for meat/bread5. (znajdować się w położeniu, być w stanie) stać na skraju przepaści przen. to be on the edge of disaster- stać u progu kariery to be on the threshold of a career- stać wysoko w hierarchii to be high up in the pecking order- stać wysoko w sondażach to be riding high in the polls- stać na równi z kimś to be on an equal footing with sb- stać wyżej od kogoś na szczeblach władzy to be above sb in the ranks of power- stać ponad prawem to be above the law- stać za czymś przen. (być sprawcą) to be behind sth- kto za tym wszystkim stoi? who’s behind all this?- stać przy kimś przen. (wspierać) to stand by sb- stać nad kimś przen. (pilnować) to stand over sb- stać nad kimś, jak kat nad dobrą duszą to stand over sb like a prison guard- stać po czyjejś stronie (popierać) to be on sb’s side- stać z boku to stand to one side- stać ponad podziałami to be above petty divisions- stać w ogniu [budynek, miasto] to be in flames- stać otworem [brama, drzwi] to stand open- dom stoi pusty the house stands empty- dobrze stać finansowo [osoba, przedsiębiorstwo] to be doing well- dobrze/kiepsko stoję z matematyki pot. my maths marks are good/poor- jak stoimy z czasem? pot. how are we (doing) for time?- stać na wysokim/niskim poziomie [mecz, zawody] to be of high quality- stać wysoko/nisko [kultura, przemysł] to be well/poorly developed- nasze akcje nisko/wysoko stoją our shares are doing well/badly- jak stoją dolary? pot. what’s the exchange rate for the dollar?- jak sprawy stoją? what’s the situation?- stać na stanowisku, że… to be of the opinion that…- stać przed problemem/wyzwaniem/dylematem to be faced with a problem/challenge/dilemma- stać wobec groźby czegoś to face the threat of sth- stać w obliczu konieczności zrobienia czegoś to be confronted with the necessity of doing sth- stać w sprzeczności z czymś to be at odds with sth- stać w sprzeczności ze zdrowym rozsądkiem to go against common sense- nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy… there’s no reason why we/you shouldn’t…- chcę wiedzieć, na czym stoję pot. I want to know where I stand6. (nie zmarnieć) [roślina] to last- róże mogą stać i miesiąc roses can last a month cut7. (być w pionie, sterczeć do góry) to stand- stojące uszy psa a dog’s pricked-up ears- stojąca lampa a standard lamp- wieszak stojący a coat stand8. (nie działać) [fabryka] (z powodu strajku) to be on strike; (wstrzymać produkcję) to not work- mój zegarek stoi my watch has stopped- produkcja stoi the production is on hold- cały kraj stoi the entire country is on strike9. pot. (być napisanym) to say- tam stoi napisane, że… it says there that…- w dokumencie stoi, że… it says in the document that…10. książk. (opierać się) stać na czymś to be based on sth- nasza gospodarka stoi na węglu our economy is based on coal mining- Polska rolnictwem stoi the Polish economy is based on agriculture11. przest. (dbać) stać o coś to be after sth- ja nie stoję o pieniądze I’m not after money12. przest. (mieszkać, stacjonować) stać gdzieś na kwaterze to be quartered somewhere- stać gdzieś obozem [armia, wódz] to encamp somewhere- we wsi stało wojsko soldiers were stationed in the village13. przest. (wystarczyć) nie stało mu sił he ran out of strength- nie stało mu talentu he didn’t have enough talent■ umowa stoi! it’s a deal- wybiegł, jak stał he stormed out without stopping to thinkThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > st|ać1
См. также в других словарях:
stać — ndk, stoję, stoisz, stój, stał 1. «o istotach żywych: trzymać się, być na nogach; zachowywać pozycję pionową, wspierając się na nogach» Stać na palcach. Stać na baczność. Pracować stojąc. Ledwie stoję na nogach ze zmęczenia. Nie móc stać o… … Słownik języka polskiego
stać — I. 1. Coś, ktoś stoi, staje, stanął komuś w oczach, przed oczami, w myślach, w pamięci «coś, ktoś jest przedmiotem czyichś myśli, wyobrażeń, wspomnień»: Przed oczami stanęły mi wszystkie zapamiętane thrillery i sensacyjne filmy (...). W.… … Słownik frazeologiczny
siedzieć [stać, tkwić] jak kołek — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} siedzieć (stać) bez ruchu, nie odzywając się; nie umieć zachować się w towarzystwie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Na przyjęciu nie znał nikogo i stał pod ścianą jak kołek. Nie stój, nie… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
ruch — m III, D. u; lm M. y 1. «zmiana położenia punktu materialnego (ciała) w stosunku do innych punktów dokonująca się w czasie; posuwanie się, przesuwanie się w pewnym kierunku» Ruch ciał w przestrzeni. Obserwować ruch spadającego przedmiotu. ∆ anat … Słownik języka polskiego
lala — ż I, DCMs. lalali; lm D. lal → lalka w zn. 1 Lala z zamykającymi się oczami. ◊ Stać, siedzieć itp. jak malowana lala «stać, siedzieć itp. bezmyślnie, bez ruchu, nie reagując na nic» ◊ rub. Pójść do lali «umrzeć» ◊ pot. Ktoś, coś jest jak ta lala… … Słownik języka polskiego
malować — ndk IV, malowaćluję, malowaćlujesz, malowaćluj, malowaćował, malowaćowany 1. «powlekać, pokrywać coś farbą, lakierem itp.; nadawać czemuś kolor, barwić» Malować ściany, okna. Malować usta, brwi, rzęsy. Malować na niebiesko, na zielono, na kolor… … Słownik języka polskiego
malować — 1. (Ktoś wygląda) jak malowany «(ktoś wygląda) bardzo ładnie, jak na obrazie, jak z obrazka»: Na ten hałas zajrzał do kuchni Walek i też nie mógł się nadziwić, że brat, którego miał za niechluja i niedojdę, wygląda jak malowany, z pańska, niczym… … Słownik frazeologiczny
przykuć — 1. Być przykutym do łóżka, do wózka «być ciężko chorym, nie móc wstawać z łóżka lub poruszać się o własnych siłach»: Nie mogłem osobiście pożegnać go na cmentarzu Powązkowskim. Byłem wtedy chory, przykuty do łóżka, więc reprezentowała mnie żona.… … Słownik frazeologiczny
przykuć — dk Xa, przykućkuję, przykućkujesz, przykućkuj, przykućkuł, przykućkuty przykuwać ndk I, przykućam, przykućasz, przykućają, przykućaj, przykućał, przykućany «przymocować coś (lub kogoś) do czegoś za pomocą łańcucha, ograniczając swobodę poruszania … Słownik języka polskiego
nieporuszenie — «nie poruszając się, bez ruchu; nieruchomo» Siedzieć, stać nieporuszenie … Słownik języka polskiego
przygwoździć — dk VIa, przygwoździćgwożdżę, przygwoździćdzisz, przygwoździćgwoźdź, przygwoździćdził, przygwoździćgwożdżony przygważdżać ndk I, przygwoździćam, przygwoździćasz, przygwoździćają, przygwoździćaj, przygwoździćał, przygwoździćany, przestarz. «przybić … Słownik języka polskiego